donderdag 4 november 2010

A.J. (Arie/Aad) Zwart 1903-1981







A.J. Zwart Pompoen dalia's, zomer 1946.  40.3 x 40.3 cm
    
 Aan Daan Muehlhaus heb ik het te danken dat ik de in Rijswijk geboren schilder A.J. Zwart en zijn vrouw Lenie een aantal keren heb mogen ontmoeten. In de laatste jaren van hun leven woonden zij  in het Rosa Spierhuis in Laren. Aad Zwart had daar een fijn atelier. Dat atelier lag elders in het gebouw, apart van hun tweekamerwoning. Ik heb er een keer mogen rondkijken en nogmaals Aad Zwart's vakmanschap  bewonderd. Niet snel zal ik een kleine buitenstudie vergeten, bijna vanzelfsprekend een van rietland, dat schijnbaar achteloos op zijn atelier leek rond te slingeren. Anders weer dan zijn bekende, meer gangbare, riet- en plasgezichten. Verfijnd, spits en virtuoos in de beste traditie van het pleinair schilderen. Ik zou het graag nog eens terugzien om het met de ogen van nu te bekijken.
Ik kon tevens zelf, terwijl ik daar rondliep, vaststellen dat Muehlhaus Aad Zwart in het verleden toch behoorlijk had afgezet toen hij en Zwart twee werken met elkaar hebben geruild. De Zwart kende ik goed. Die kwam ik iedere keer dat ik bij Muehlhaus de trap opklom naar zijn atelier, in het trappenhuis, tegen. Het hing daar goed en duidelijk zichtbaar. Een vrij royaal doek, opnieuw een plasgezicht, dat helder en niet te zoetig was geschilderd. Ik keek er steeds met genoegen naar. Het Muehlhausje (ik zag het op Zwart's atelier staan) was een kleine studie van hooioppers op het land. Een 'postzegel' zou Cor Noltee (1903-1967) smalend hebben gespot. Het was een werkje uit de veertiger jaren. Een leuke studie, dat zeker, maar het stond niet helemaal in verhouding tot dat wat Zwart Muehlhaus had gegund. Ik kon me wel in Lenie Zwart's ergernis over dit voorval verplaatsen.

Aad Zwart en Daan Muehlhaus zijn in hetzelfde jaar overleden (1981) maar ik ben nog verschillende keren samen met mevrouw Buytink bij Lenie Zwart in Laren op bezoek geweest. Zij stond er telkens weer op onze taxie te betalen. Ik verbaasde me enkele keren over de openhartigheid waarmee Lenie, juist ook over heel persoonlijke dingen,sprak.  Ook waar ik bij was, ja zelfs wel eens tot mij gericht. Zo is een  klein verfijnd schilderijtje van een interieur dat bij haar in de huiskamer hing meer dan dat. Het vertegenwoordigde, bleek zelfs, een van haar dierbaarste herinneringen. Aad en Lenie Zwart hebben jaren lang op een woonboot gewoond. Het laatst met ligplaats Woerden. Hierna verhuisden zij naar het Rosa Spierhuis. Dit leek voor Daan Muehlhaus, zeker van de buitenkant gezien, zo aansprekend dat deze heeft overwogen om zich daar eveneens in te schrijven. Zijn toenmalige partner en huisgenote mevrouw Buytink zag dit echter niet zo zitten. Zij voelde zich daar niet op haar plaats. Zij wilde niet weg uit Dordrecht en bovendien betwijfelde zij sterk of Daan zich daar op zijn gemak zou hebben gevoeld. Daan Muehlhaus in de bossen!
Hij zou Dordrecht met al zijn bekenden, de oude stad en al het water, zeker gemist hebben.

Meer van Daan Mühlhaus op Flickr petervanloon2259's Photostream.





A.J. Zwart. Interieur bij de schilderes Stien Eelsingh (1903-1964), Staphorst 1941. 45.6 x 65.5 cm.
   



 




Daan Muehlhaus, mevr. F. Buytink. Aad Zwart en Lenie Zwart.
 

Adrianus Johannes Zwart. (1903-1981)





   

Daniel Muehlhaus, Francisca Buytink, Aad (Arie)  Zwart en Lenie Zwart.



A.J. Zwart. Vaasje met jasmijn uit de tuin van mevrouw Buytink, part. coll. Dit is in Dordrecht geschilderd. Er bestaat nog een tweede versie dat  tijdens hetzelfde bezoek geschilderd moet zijn. Beiden 24 x30 cm op marouflé en in particulier bezit. Overigens, marouflé - dat is doek geplakt op paneel .  De twee stukken marouflé en de verf  had hij van  Daan Muehlhaus mogen gebruiken omdat  Aad  Zwart waarschijnlijk zijn verfspullen niet bij zich had. Aad en Lenie reisden met de trein en moesten anders teveel met zich meeslepen.
 

Arie en Lenie Zwart getekend door Daan Muehlhaus.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten