vrijdag 8 juli 2011

Tikky Buytink 17 november 1915 - 8 juli 2008



 

Tikky Buytink

Het is vandaag drie jaar geleden dat Tikky Buytink is overleden. Dat was voor haar zonder twijfel het beste want het was die laatste maanden geen leven meer.
Je kan natuurlijk zeggen dat zij een prachtige leeftijd  heeft bereikt, en dat wil ik zeker niet tegenspreken.  Alleen die laatste jaren - die had ik haar graag willen besparen. Maar daar blijkt maar weer - wij gewone stervelingen hebben hier niet veel in te kiezen.
Zij koos het moeilijkste wat zij nog te kiezen had, ik heb daardoor nog meer respect voor haar gekregen dan ik al had.





Voor mezelf heb ik vaak bedacht dat we haar, als zij in 2005 kort na haar expositie was overleden, allemaal hadden nagegeven dat zij tot het eind toe zo goed en bij de tijd was gebleven. We hadden haar er zelfs om geroemd dat zij zo midden in het leven was blijven staan.
Het liep spijtig genoeg niet volgens dat scenario.





Tikky Buytink aan het werk voor haar expositie in 2005
dit beeld van haar willen we graag vasthouden





 
bij de opening van Tikky Buytink 90
Marjolein Schaap zong bij de opening
het is wel leuk te vertellen dat Tikky
nog zanglessen bij Marjolein Schaap
gekregen heeft
Die expositie kreeg zij van Addie Jintes-Mulders van Kunsthandel de Rode Deur aangeboden t.g.v. haar negentigste verjaardag.
De opening was voor haar een geweldige ervaring waarbij zij het stralende middelpunt was. Zij genoot er zichtbaar van zo omringd te zijn door zoveel mensen die met haar wegliepen.
Tik had een groot en warm mensenhart.


Daan Mühlhaus/Muehlhaus 1907-1981
Franciska (Tikky) Buytink in de tuin van
Aad en Lenie Zwart in Woerden
collectie P.v.L.

Daan Mühlhaus verhuisde vanuit zijn atelier in Pictura naar haar woning aan de Nieuwe Haven waar hij tot zijn dood zou blijven wonen. Hij had zijn atelier op de bovenste verdieping, waar ik hem vaak heb bezocht en dat na een jaar van leegstand het mijne werd.. Insiders als Anton Reidel, maar ook zijn dochter Agnes wisten te vertellen dat Mühlhaus, (hij vertrok bitter en gedesillusioneerd uit Pictura), die eerste jaren op de Nieuwe Haven met Tikky Buytink enorm opknapte en het plezier in alles weer terug kreeg. Tikky gaf les in Cesar bewegingsleer maar op aandrang van Mühlhaus stopte zij daarmee - het argument daarachter was dat zij dan meer samen konden doen. Reizen, buiten schilderen, zigeunerorkestjes en jazzmuziek in Rotterdam, vrienden bezoeken en ontvangen, naar de stadjes rond het IJsselmeer waar hij zo dol op was. Hij leefde weer op.

Zijn vriend en collega Aad Zwart werd op een gegeven moment hevig verliefd op Tik - op het schilderij dat Mühlhaus in de tuin van Zwart van Tikky maakte, liet hij even een stukje van haar onderjurk zien - als door op een subtiele manier, maar dan die van de schilder, te zeggen - ze is met mij.


Daan Mühlhaus/Muehlhaus 1907-1981
Tikky Buytink in haar stoel in een
voor haar karakteristieke houding
bij het raam van de Nieuwe Haven
olieverf/marouflé 30x40 cm
collectie P.v.L.

Dit schilderij vonden Tik en ik in een vuilniszak die klaar stond voor de vuilnisman. 
Dat was na Daan Mühlhaus' overlijden nadat zijn bezittingen door zijn nabestaanden van de Nieuwe Haven waren weggehaald.
Het was door Mühlhaus zelf met puimsteen afgeschuurd maar de contouren en de oorspronkelijke bedoeling was nog 'te lezen'.
Ik heb toen mijn best gedaan om het in de oorspronkelijke staat terug te brengen - heb er bij Bakker een lijst om geregeld - en we konden weer één van de lege gaten aan de muren vullen.

Zoals het leeghalen van Nieuwe Haven 6 is verlopen verdient niet de schoonheidsprijs. Daan Mühlhaus was nog niet eens gecremeerd toen al veel was weggehaald. Daar mogen dan allerlei redenen voor worden aangevoerd, de manier waarop dit is gegaan was niet erg fijngevoelig (om het met een understatement te zeggen). 
Tikky had op dat moment wel iets anders aan haar hoofd.
Wat bij mij en anderen veel respect afdwong is dat zij daar altijd boven is blijven staan, nauwelijks of niet haar beklag deed (zeker niet over het materiële) en er nooit een oordeel over uitsprak.

Tikky 75, ze wist werkelijk van niets, zelfs niet toen zij bij de Kat in de Wilg
binnenstapte, een geslaagde verrassing voor de 'Peggy Guggenheim,' van
Dordrecht, zoals Bert Jintes haar noemde


Tikky Buytink en Peter van Loon
Tikky en Jans in de sneeuw  Epse 2005
acryl op canvasboard 30x24 cm

omdat ik haar bij dit schilderijtje sterk
had gesteund claimde ik het bij haar
voor mezelf voor later, hoewel zij er aan-
vankelijk andere intenties mee had kon
zij zich in de argumenten bij mijn pleidooi
vinden en beloofde zij het me
zeker na het;,,Nu snap ik het!''  moment
dat voor mij van veel betekenis was
In mijn artikel/ 'buitenschilderen met Daan Mühlhaus', beschreef ik wat een onuitwisbare indruk het huis aan de Nieuwe Haven op me maakte. Dat was bij mijn eerste bezoek aan hem. Die wereld was van het ene op het andere moment weg, of in ieder geval flink aangetast. Dat ging me sterk aan het hart en daarover sprak ik met bekenden en daar wilde ik zelf wat aan doen.

Eén van de mooiste reacties kwam van Otto Dicke die ook al zo mooi op de uitvaart had gesproken.
Hij ging ongedwongen bij haar op de thee. Na uitwisseling van allerlei welgemeende beleefdheden, had hij Daan's lievelings kat Moosje op het Perzische kussen zien liggen. Ineens vroeg hij of zij voor hem een schetsboek en tekenkrijt had. Terwijl het gesprek voortging maakte Dicke drie rake tekeningen van Moosje. Bij het vertrek liet hij het schetsboek met de drie tekeningen achter.
Zo zonder woorden.
Het tekent de mens Otto Dicke.

De drie tekeningen heb ik voor haar ingelijst - weer drie lege plaatsen minder. Tot er zelfs, een kleine twee jaar later, door Jaap Romijn in zijn hoedanigheid als recensent voor de Dordtenaar geschreven werd; ,,een huis vol kunst!''
Daar was Tikky Buytink minder over te spreken. Het dievengilde leest ook een krant.


Tik op de Groenedijk
in haar middelbare
schooltijd

Op Picasa is een map met bijna veertig afbeeldingen aan Tikky Buytink gewijd.


Jopie en Tikky Buytink in Rotterdam, voor de oorlog