 |
| Daan Muehlhaus/Mühlhaus 1907-1981 Molen Welgelegen in Zwijndrecht |
De Dordtse schilder Daan Muehlhaus (1907-1981) noem ik mijn mentor, en dit met recht. Niets is zo leerzaam, en er is weinig dat je als jonge schilder zo kan vormen, als het directe contact, de directe uitwisseling met een oudere collega. Een die het allemaal al een keer heeft meegemaakt. Hij was dan ook een vraagbaak voor mij als beginneling. Regelmatig ging het gesprek over (mogelijke) voorbeelden. Schilders waar je het nodige van kon opsteken. En andersom, net zo belangrijk, over hen waar je juist niet naar moest kijken. Niet , omdat dat in zijn ogen verspilling van tijd was. "Van slechte schilders leer je hoe het niet moet," was een van zijn stokpaardjes. Wat me in die context vaak opviel was met hoeveel respect hij over zijn, van oorsprong Dordtse, collega Anthonie Pieter Schotel (1890-1956) sprak. Uit alles bleek dat Schotel voor hem een inspirerend voorbeeld is geweest.
In de literatuur heeft men het vaak over de komst van Cor Noltee (1903-1967) naar Dordrecht als belangrijk ijkpunt . Zonder hier teveel aan af te willen doen is dit m.i. te eenzijdig gezien. Het negeert teveel het belang van de directe Dordtse wortels voor schilders als Muehlhaus en Wijnhoven (1898-1969). Een Dordtse schilder als Marinus Reus (1865-1938) bijvoorbeeld moet beslist worden genoemd. Hij was voor Wijnhoven en Muehlhaus een belangrijke inspiratiebron en Noltee heeft zelfs het schilderij Weemoed van Reus gekopieerd. Een schilder in ieder geval met in zijn schilderijen voor hen veel aanknopingspunten. Werken waarin zij zich als jonge schilders konden herkennen en door laten inspireren. Reus was het tragische en droevige voorbeeld van een kunstenaarsleven in Dordrecht. Reus eindigde zijn leven immers net als R.Kennedy (1881-1960) in een inrichting. Schotel daarentegen en zijn doen en laten betekende voor Muehlhaus het tegenovergestelde. Hij zag hem voor het eerst op een plek waar hij, Muehlhaus, als toen nog jong smidsknechtje, 's morgens vroeg, voor hij naar zijn werk ging, aan een van de steigers van de Voorstraatshaven probeerde te schilderen. Tijdens deze bezigheid had de jonge Muehlhaus last van opgeschoten jongens die wat hinderlijk in de buurt waren. Hij wist niet zo goed hoe hier nu mee om te gaan. Het toeval wilde dat Schotel kort na hem ook zijn ezel daar neerplante en er eveneens aan de slag ging. Het vanzelfsprekend natuurlijk gezag waarmee Schotel het probleem van de hinderlijke jongens oploste imponeerde Muehlhaus. Ook dat Schotel zich, gekleed als een ware dandy in een koetsje (om gezien te worden) door Dordrecht liet rondrijden dwong bij hem respect af. Een on Dordtse flair, veel meer iets Zuidelijk, het moet voor Muehlhaus een inspiratiebron zijn geweest. De levenshouding van Schotel, maar ook, en vooral, in het werk, de losse toets, de meer luchtige spitse penseelvoering, het heldere vaak minder zware colloriet van zijn zeventien jaar oudere collega, het sprak Muehlhaus aan.
Schotel bediende zich vaak van een soort stippeltechniek, bijna gepointilleerd; die sterk verwant is aan die van de Belgische schilder Maurice Sijs (1880-1972), een schilder die ook veel in Dordrecht heeft gewerkt. Sterker nog, Sijs heeft hier zelfs een tijdje gewoond! Een Muehlhaus schilderij waarin je heel goed de invloed van en de bewondering voor, de schildersbenadering van die twee kunt vermoeden is het afgebeelde schilderij van Molen Welgelegen in Zwijndrecht. In die tijd nog aan de Oude Maas tegenover Dordrecht te vinden. Hij werd ook wel de Dikke genoemd. Op het schilderij is te zien dat slopers net bezig zijn de molenwieken te onttakelen. Het is eeuwig zonde dat men toen niet voldoende oog en besef had van het unieke van deze molen op die plek. Pogingen om hem te redden hebben niet gebaat. Nu doen we het met de vele mooie schilderijen en foto's die wel zijn overgeleverd. Waaronder deze Muehlhaus van kort voor de oorlog. (zie ook de volgende Blogs over Daan Mühlhaus en het blog over de molen)
Er wordt door Carole Denninger hard gewerkt aan het boek over A.P. Schotel, dat zal verschijnen bij de tentoonstellingen die in voorbereiding zijn in het Dordrechts Museum en het Zuiderzee Museum. Jaar en tijdstip zijn nog niet bekend. http://www.caroledenninger.nl/
Daan Mühlhaus ook op Flickr petervanloon2259's Photostream.
 |
| Anthonie Pieter Schotel botters in de haven van Volendam part. coll. verblijfplaats onbekend |
 |
| Daan Muehlhaus/Mühlhaus 1907-1981 botters in de haven van Volendam part. coll. |
 |
| Anthonie Pieter Schotel de Voorstraatshaven in Dordrecht met verderop de Nieuwbrug bron Kunsthandel De Rode Deur/part. coll. |
 |
| Daan Mühlhaus/Muehlhaus 1907-1981 uitvarende botter olieverf/doek 60x70 cm collectie Carole Denninger http://www.caroledenninger.nl/ |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten